Zo Paunak le Thugilte
I pu i pate’ pilna le theihna khempeuh pen lakam le paunakte tawh kiciamteh hi. Lai nei lo ihih manin kam tawh lotngah (Oral Tradition) ciamteh suksukin a khang a khangin kihilh sawnsawn hihang. Hihte sungah pilna lak theih ding tampi om bektham loin lai lam tawh kisai lakam, kam malthuk, tang(lai) kamte (Pau upa) kihel ahih manin i gou i gamhpi ahi hi. Thei ding, pilna la ding, le kepcing ding ahi hi.
A.
- Acingh masa thuh zawh loh; A tai masa phak zawh loh
- A hang si leh a hang piang
Makai khat a om loh hangin, makai ding a thak piang.
- Aisa a pi phei pai, a no zong phei pai
Aisa no in a pi sun, mihing zong pianna nute kisun.
- Aii-tui dawn, luang kham
Thuman gen veve minih thu kituhna-ah a nuntakna kham-in tuisia ne hi. Tuisia nek cingin, han-a pu le pate’ luguh hawm lai-in tüa sungah sahang ha le meihoih tuidiah-in, siampipa in mawhpa tungah sahang’ pehlup ding, meikang tuak ding le, thakhat-in natna ngah-a sih ding le, a mawh lona hong kilat khiatna dingin phuisam a, thukhen zum pan tuisia nek ngeina om bangin a kíciam mite thu, thu tawpná suaksak hi.
- Ai kua han
Aisa a kua sungsawk leng hangsan in hong pet napi, a pua ah pusuak khia leh a meidawi bangin mihing zong bangkua sung teng ah tapkual han in mite lakah mei dawi.
- Aisa kop bang
Na dang khempeuh nih ciangin kopkhat in kisim a, dawi biakna in aisa a kizat ciangin li ciangin kop khat in kisim.
- Aisa bang a guh tung nun
(A sung lam lungsim hoih taleh, a pua lam gamtat kam pau a khauhte)
- Aisa longek-a zolo durs
A kua sung-a om aisa a kimat nop ciangin a pua ah lo-ngek in a kizol bangin, mihing zong khemna leh zolna om thei.)
- Ai mitdeh bang
(A) Aisa a mit kideng leh tang thei non lo, mihing le ganhing dangte zong ki-vel khial thei. Gam lumlialua kimlai khawl sak.
(B) Aimit deh bang. Aisa a mit mekkham leng tangthei nawn lo. Dai pah khipkhep.
- Akpi duhgawl, lawh kikhup
Akpi huaiham in lawh sung-a an lak ah a om nopmanin, lawh kilikin amah a khup bangin, huaiham luatna suplawh thei.
- Akta lal kuan ki-tu leekleek
Akte a ci man kuan ding cingin amau teng mah a kituktuk bangin, mihingte zong innkuan sung, pawl sung, khua sungah kitotną a tam cingin, kiamsukna, gimngahna, khitui luanna tawh kizom thei.
- Aktui suam le sila suam
Akpi tui lai suam le sila sham pen, a neite supna le kiam suak semsem nading kipat na. Aktui keuh sak man loin suam pahpah leng ak nei lo, sila that leng nasem ding om lo; supna piang.
- Akpa tosel bang
Akpa in singkung ah tuang in a kim a pam don loin a ut bangin a khuan bangin, mihing zong ki-phasak in zahtak dingte thei loin a pheng paupaute akpa tosel bang kici hi.
- Aktui sung a om, a vom ding le a kang ding kithei khol lo
Mai lam a piang ding thu i genkholh theih om lo hi.
- Ak khum suakta bang
A kikhumcip ak khat kikhahkhia leh lungdam in, diangin, khuang a, sangak in a zak ciangin a mat theih bangin, mihingte zong suahtakna zat khialh a lauhuai-na gennopna hi.
- Ak gul mu bang
Ak in gul a muh ciangin lau, mihingte zong a zahtakhuai le a nuntakna tunga, thu nei theite mai ah ak gul mu bang hi thei.
- Akno tui-ta bang
Akno tuikia kawt likliak-in a kisuahtaksak bangin, mihingte zong tua bang hun tuak kha thei. Zawngkhal.
- Akpi khuang in zawlgai hil
A khuang ding a hi lo akpi a khuan ciangin, huai nei-in, zawlgai thusia hil hi, ci-in kiciamteh hi.
- Ak gual bangin vakk heihei
Ak gual in a lawmte a zahtak bangin, mihing zong a khangual lak a maingal lote pawl genna.
- Ak kiho bang
Ak kiho ging lo, mihing zong a gei-ate’ tel loh-a kihuaute genna.
- Aksia khuang bang
Ak in khuanhun nei-a, a hun lopi-a khuangte ak-sia kici hi. Aksia khuang pen aw ngaih lo, lasa siam lo le aw hoih lote aksia khuang bangin kiza thei.
- Akngum deen bang
Akngum deen tuk pah, mihing zong kivellum kha thei.
(Rev: Thang Kam’ gelh- Zomite’ Paunak le Thugilte laibu pan)